Odśnieżanie paneli fotowoltaicznych i opłacalność tego procesu często zastanawia inwestorów. Nie tylko podczas eksploatacji, ale już na etapie inwestycyjnym. Okazuje się, iż znaczenie śniegu zalegającego na modułach fotowoltaicznych ma bardzo mały wpływ na roczny uzysk z instalacji. Dlaczego?
Panele fotowoltaiczne, a śnieg. Decydujące słońce.
Opady śniegu jako zjawisko atmosferyczne praktycznie zawsze występują podczas znaczącego zachmurzenia nieba. W takich warunkach efektywność pracy paneli fotowoltaicznych dochodzi do 10%. Jednak gdy opad ustąpi, pewna warstwa śniegu zalega na ich powierzchni. Mając nadzieję, na maksymalną wydajność pracy swojej instalacji intuicyjnie wydaje się, że dobrym pomysłem jest odśnieżenie ogniw. Najważniejszym aspektem w tym momencie jest jednak panująca pogoda. Dalsze pełne zachmurzenie nieba spowoduje, iż niezależnie od obłożenia paneli śniegiem czy ich odśnieżenia, produkcja prądu będzie na znikomych poziomach. Natomiast w przypadku pełnego rozchmurzenia i operowania przez słońce na ogniwa fotowoltaiczne nastąpi:
– przebijanie się znaczącej liczby promieni słonecznych przez pokrywę śnieżną do powierzchni modułu
– odcięcie przez diody bypassowe części ogniw w panelu, wskutek czego zamiast prądu powstaje ciepło
– szybsze roztapianie i zsuwanie się śniegu
– odsłonięcie większej części instalacji i wzrost produkcji energii

Rys. 1. – Zsuwanie się śniegu z modułów typ mono HCC.
Oczywiście, że taka pogoda nie jest zbyt często spotykana zimą. Dynamika procesu będzie proporcjonalna do panującego nasłonecznienia przy aktualnych warunkach pogodowych.
Warto pamiętać również o bezpieczeństwie. Zdecydowana większość instalacji znajduje się na dachach, które w znacznym stopniu również pokryte są śniegiem. W ostateczności zdecydowanie lepszym pomysłem jest zasięgnięcie wsparcia u wyspecjalizowanej firmy, niż działanie na własną rękę.
Małe uzyski podczas zachmurzenia
Poniższy wykres prezentuje jak podczas dnia prezentuje się produkcja energii przy pełnym zachmurzeniu, a słonecznym dniu. Wartości zaimportowane z instalacji gruntowej o mocy 6,4 kWp, ze stycznia 2021 r. skierowanej idealnie na południe pod kątem 30O.

Sumarycznie podczas zachmurzonego dnia instalacja uzyskała jedyne 0,78 kWh, podczas gdy w czasie słonecznego dnia powstały 10,8 kWh. Jest to prawie 14-krotna różnica. I co decydujące, rynkowa wartość energii z zachmurzonego dnia to ok. 50 gr. Stąd też brak opłacalności z odśnieżenia paneli fotowoltaicznych przewyższa ryzyko ewentualnego uszkodzenia instalacji w skutek wykorzystania nieodpowiednich narzędzi lub nieumiejętnego działania.
Pogoda sprzyja fotowoltaice zimą
W ostatnich latach poziom opadów śniegu znacznie zmalał, czego szczytem był rok 2020. Przez 12 miesięcy w stacji badawczej w Krakowie odnotowano zaleganie pokrywy śnieżnej przez jedyne 6 dni. Jest to aż 10 krotnie mniejsza wartość od normalnych. W roku 2019 były to 22 dni. Ostatnie normatywne wartości odnotowano w 2013 r. Dane na podstawie portalu www.meteomodel.pl.