Problematyka zaników napięcia i skoków częstotliwości to realne wyzwanie dla instalacji fotowoltaicznych. Niestabilna sieć niskiego napięcia może prowadzić do wyłączeń falowników, spadków produkcji energii lub kosztownych strat. W tym artykule przyjrzymy się mechanizmom wpływu Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) oraz rozwiązaniom dostępnym dla Klientów KRK SOLAR.
1. Co to są zaniki napięcia i skoki częstotliwości?
- Zaniki napięcia to chwilowe spadki poniżej normatywnych poziomów (np. < 230 V), powodowane przez przeciążenie sieci lub odbiory dużej mocy.
- Skoki napięcia (≥ 253 V) występują najczęściej przy nadprodukcji energii z mikroinstalacji i niskiej autokonsumpcji – falownik wyłączy się, chroniąc system przed przekroczeniem dopuszczalnego napięcia.
Jak wpływają na falownik?
Falownik to urządzenie przetwarzające prąd stały z paneli na prąd przemienny AC dopasowany do parametrów sieci. Jeśli napięcie lub częstotliwość odbiegają od normy (np. napięcie > 253 V lub < czasem 198 V), falownik automatycznie się wyłączy.
2. Gdzie leży źródło problemu – OSD czy instalacja użytkownika?
A. Sieć OSD
Zaniki mogą wynikać z działań OSD – np. zawyżone napięcie na transformatorze lub przeciążenie linii – pomiary napięcia > 253 V wymagają interwencji operatora.
B. Instalacja użytkownika
Zbyt cienkie przewody po stronie AC lub duża odległość falownika od licznika mogą powodować spadki i skoki napięcia. Spadek > 1 % między falownikiem a licznikiem oznacza konieczność poprawienia instalacji.
C. Nadprodukcja PV i niska autokonsumpcja
Gdy wiele mikroinstalacji działa na linii niskiego napięcia, a konsumpcja jest niska (ludzie poza domem w dzień), napięcie podnosi się, co wyzwala automatyczne wyłączenie falowników.
3. Skutki zaniku napięcia i skoków częstotliwości
- Wyłączenia falowników – redukcja produkcji energii, czasem kilkukrotne przerwy w ciągu dnia, zwłaszcza w szczycie.
- Straty finansowe i operacyjne – mniejsze uzyski PV, ryzyko przedwczesnych awarii falownika.
- Obniżona żywotność urządzeń – częste cykle włącz/wyłącz obciążają podzespoły falownika.
4. Rozwiązania dostępne dla inwestora z KRK SOLAR
Śródtytuły:
4.1 Diagnostyka i pomiary
- Pomiar napięcia multimetrem i rejestratorem przez 10 min – jeśli średnia > 255 V lub pojedynczy odczyt > 253 V, potwierdź winę OSD.
- Sprawdzenie spadku napięcia AC między falownikiem a licznikiem – powinien być < 1 % (lub max 3 % przy dużej odległości).
4.2 Współpraca z OSD
- Zgłoszenie wyników pomiarów to obowiązek operatora – często korekta napięcia na transformatorze rozwiązuje problem.
- Czas oczekiwania na interwencję może wynosić tygodnie – warto mieć plan awaryjny lokalny.
4.3 Zmiany w instalacji PV
- Wymiana przewodów AC na grubsze (zgodnie z tabelą przekrojów).
- Optymalizacja konfiguracji falownika – aktywacja funkcji Q(U) i P(U), które ograniczają moc wg napięcia sieci.
4.4 Magazyny energii i magazynowanie
- Hybrydowe falowniki i magazyny energii pozwalają magazynować nadwyżki i ograniczyć oddawanie do sieci, co stabilizuje napięcie.
- W przypadku awarii sieci (blackoutu) magazyn potrafi zasilać odbiory krytyczne.
4.5 Zwiększenie autokonsumpcji
- Włączenie pomp ciepła, ogrzewania CO lub innych obciążeń w czasie największej produkcji – zużycie lokalne zmniejsza ryzyko przekroczenia napięcia.
5. Kluczowe działania do rozważenia
- Wykonanie profesjonalnych pomiarów: napięcia w sieci i spadku napięcia AC.
- Współpraca z OSD, gdy parametry przekraczają normy (≥ 253 V/≥ 255 V).
- Poprawa instalacji: wymiana przewodów, konfiguracja falownika (Q(U), P(U)).
- Instalacja magazynu energii i wykorzystanie trybu off-grid lub backup.
- Zwiększenie autokonsumpcji poprzez odpowiednie sterowanie obciążeniami w ciągu dnia.
Podsumowanie
Zaniki napięcia i skoki częstotliwości stanowią poważne wyzwanie dla systemów PV – powodują wyłączenia falownika, straty w produkcji energii i mogą skracać żywotność urządzeń. Problem może leżeć po stronie OSD (sieć), po stronie instalacji wewnętrznej (przewody, konfiguracja) lub w strukturze lokalnej (nadprodukcja, niska konsumpcja).
KRK SOLAR wspiera inwestorów kompleksowo: od diagnostyki pomiarowej, przez konfigurację falowników, po rozwiązania z magazynem energii i inteligentną autokonsumpcją. Dzięki naszym usługom Klient zyskuje stabilną produkcję, ochronę sprzętu i realne oszczędności.
